Tłumaczenie streszczenia pracy licencjackiej, magisterskiej, inżynierskiej
Spis treści gotowy, wszystko pięknie wyjustowane, strony ponumerowane, strona tytułowa z dumą przewodzi całej pracy, streszczenie napisane. No właśnie, streszczenie. Wiele uczelni wymaga od studenta, by ten zamieścił tłumaczenie streszczenia swojej pracy dyplomowej. Jak się do tego zabrać? Jeżeli znamy język angielski na odpowiednim poziomie, możemy tłumaczenie wykonać samodzielnie.
Tłumaczenie streszczenia pracy dyplomowej warto wykonać nawet wtedy, gdy uczelnia nie stawia jasno takiego wymogu, bowiem tekst zostaje zamieszczony w repozytoriach elektronicznych bibliotek uniwersyteckich. Tekst angielski sprawi, że pracę będą mogli czytać eksperci z całego świata.
Dlaczego w ogóle się do tego przykładać?
Podobno pierwsze wrażenie jest najważniejsze. Słowa te sprawdzają się też w kontekście prac dyplomowych. Streszczenie (oraz jego tłumaczenie) to pierwszy element, na jaki trafia promotor, recenzent lub inny czytelnik naszej pracy dyplomowej. Aby zatem zrobić dobre wrażenie, zadbaj o to, by jakość tłumaczenia nie odstawała od jakości Twojej pracy – w końcu poświęciłeś na nią przeszło rok!
Zacznij od końca
Pracę nad tłumaczeniem streszczenia pracy dyplomowej warto rozpocząć od końca, tj. od przetłumaczenia słów kluczowych. Dlaczego? Słowa kluczowe, które wymieniliśmy po przecinku na końcu streszczenia, na pewno wystąpią w większości zdań tekstu. W związku z tym warto rozpocząć od nich i stworzyć sobie mały glosariusz. Pamiętaj, aby przy tłumaczeniu terminów, zachować rozsądek i czerpać je z zaufanych źródeł. Przykładowo słownik bab.la może nie być najlepszym pomysłem przy tłumaczeniu specjalistycznego tekstu, jakim jest streszczenie. Warto też sprawdzać, czy stosowane angielskie terminy funkcjonują w anglojęzycznym internecie w podobnych kontekstach do tych polskich.
Rozpocznij tłumaczenie streszczenia
Streszczenie pracy dyplomowej zazwyczaj zaczyna się od słów typu „Niniejsza praca dyplomowa została napisana w celu”, „Niniejsza praca ma na celu” itd. Można to przetłumaczyć dosłownie i napisać This thesis was written to…, jednak o wiele zgrabniejsze będzie użycie tu formy czynnej: This thesis aims to… i całkowite pominięcie słowa written (bo skoro ktoś ją właśnie czyta, to z pewnością została napisana).
Nadmienię, że przy tłumaczeniu streszczenia, w zdaniach odnoszących się do przeszłości, najlepiej używać czasu Past Simple, a nie Present Perfect. Wynika to z tego, że praca w chwili sporządzania streszczenia jest już gotowa, zatem nie istnieje związek przeszłości z teraźniejszością.
Czyli:
The test has been carried out to determine the impact of imbalance on safety and drive comfort.
The test was carried out to determine the impact of imbalance on safety and drive comfort.
Tłumacząc streszczenie, wystrzegaj się dosłowności i kalkowania z języka źródłowego. Wiele błędów bierze się właśnie z kopiowania składni polskiej do języka angielskiego, co często robią serwisy oferujące tłumaczenia maszynowe. Jeżeli nie posiadasz umiejętności językowych wystarczających, by stwierdzić, czy tekst stworzony przez tłumacza maszynowego (np. Google Translate) jest poprawny, najlepiej nie korzystaj z tego typu narzędzi, ponieważ mogą one narazić cię na kompromitację.
Miej też na uwadze istnienie tzw. false frieds, tj. słów, które wyglądają podobnie, a znaczą zupełnie co innego, np. actually =/= aktualnie.
Używaj oryginalnych słów, np. large zamiast big, selected zamiast chosen, crucial/principal zamiast important. Dzięki temu Twoje tłumaczenie zyska na jakości, a zdania będą brzmieć bardziej naturalnie.
Na koniec wrzuć swój tekst do grammar checkera. Wiodącym, i według mnie najlepszym, jest tu Grammarly. Bezpłatna wersja zwraca uwagę na naprawdę wiele kwestii związanych z interpunkcją, gramatyką, czy wyborem słów. Z Grammarly korzysta też wielu profesjonalistów, w tym tłumaczy, co dodatkowo przemawia za tym narzędziem.
Co z tytułem?
Tytuł pracy także warto przetłumaczyć. Należy przy tym pamiętać, że według angielskich konwencji piśmiennictwa akademickiego, w tytule należy zastosować wielkie litery:
Translating European law within EU agencies – aspects and processes
Translating European Law within EU Agencies – Aspects and Processes
Wielkich liter nie należy stosować do słów-łączników: in, within, and itd.
Tłumaczenie streszczenia – samemu czy przy pomocy tłumacza?
Przetłumaczenie streszczenia wymaga zaawansowanej znajomości języka: nie tylko jego gramatyki i składni, lecz także leksyki. Ponadto student wykonujący tłumaczenie musi czerpać ekwiwalentne terminy z rzetelnych i sprawdzonych źródeł. Ważna jest też znajomość konwencji panujących w akademickim języku angielskim (jak choćby tych związanych z zapisem tytułu). Jeżeli czujesz się na siłach, a Twoja znajomość języka angielskiego jest na wystarczającym poziomie, to nic nie stoi na przeszkodzie, abyś sam sporządził tłumaczenie streszczenia swojej pracy dyplomowej. Jeżeli jednak nie czujesz się pewnie z tym zadaniem, zleć to profesjonaliście. Przetłumaczę Twoje streszczenie oraz pozostanę do Twojej dyspozycji w razie ewentualnych pytań.
Pamiętaj, że najlepsze tłumaczenia powstają przy współpracy tłumacza z autorem pracy, zatem w razie wątpliwości lub niejasności mogę zadać Ci kilka pytań dotyczących kwestii merytorycznych.
Jeżeli jednak sam przygotowałeś tłumaczenie i chcesz sprawdzić je pod kątem poprawności, również pomogę. Koszt takiej usługi będzie zazwyczaj wynosił 50% ceny normalnego tłumaczenia.
Słowniczek
Cel – aim
Praca dyplomowa – thesis
Problem badawczy – research problem
Metoda badawcza – research method
Niniejszy(a) – this
Słowa kluczowe – keywords
Streszczenie – abstract / summary
Kwestionariusz – questionnaire
Przydatne zwroty
Pierwszy rozdział przedstawia… – The first chapter shows…
Przeprowadzone badanie wskazuje… – The conducted research indicates…
Niniejsza praca ma na celu… – This thesis aims to…
W niniejszej pracy omówiono… – This thesis discussed…
W pracy zawarto… – This thesis includes/contains…
Praca zawiera X rozdziałów… – This thesis contains X chapters / This thesis consists of X chapters…
